کارشناس تکنولوژی وگروه های آموزشی سازمان آموزش وپرورش استان قزوین شهرستان البرز.
گفتار اول
با سلام خدمت خوانندگان فصلنامه تاریخ از آن جا که این فرصت را بدست آوردم تا بتوانم در حد وتوانم گفتاری ساده در مورد صنایت توریسم وگردشگری را برای علاقمندان به این رشته در رسته ایران آثار تاریخی قزوین بنویسم خوشحالم واز کسانی که در این راه مرا یاری دادند وتشویق نمودند کمال تشکر را دارم وخاوند را شکر گزارم که این فرصت را به من داده تا در جهت پیشرفت اهداف گردشگری در قزوین خصوصاً درس تاریخ قدم گذارم اگر این قطعا من مورد قبول واقع شد دوست دارم که تلاشم را هرچه بیشتر در این راستا تقویت کنم.
گروه تاریخ شهرستان البرز
پيشينه تاريخي صنعت توريسم
توريسم پديده اي است كهن كه از ديرزمان در جوامع انسان وجود داشته است وبه تدريج در طي مراحل تاريخي مختلف به موضع فني اقتصادي و اجتماعي كنوني خود رسيده است .
توريسم بر بنياد عامل اساسي سفر و جابجايي قرار دارد در نتيجه دگرگونيهاي آن تابع تغييرات مختلفي از قبيل دگرگونيهاي ناشي از انگيزه سفر و وسيله حمل و نقل ميباشد .
قديمترين اشكال جهانگردي كه در اروپا بسيار رايج بوده مسافرتهاي اشراف و شاهزاده هاي جوان بوده است كه به منظور آشنايي با شيوه هاي مختلف حكومت و زندگي مردم نقاط مختلف صورت مي گرفته است .
در جوامع شرقي ميتوان نمونه هاي روشنتري از صور شكل گذران اوقات فراغت و توريسم تفريحي را در ميان گروه هاي اشرافي ردپايي كرد .اشكال ديگري از جهانگردي در دنياي قديم سفرهاي درويشان قلندران جاسوسان و مسافرتهاي استثنايي ماجراجويان بود كه براي كسب اطلاعات و ء حسن حادثه جويي خود صورت مي گرفت .مسافرتهاي زيارتي به اماكن يا شهرهاي مئهبي از گذشته هاي دور وچود داشته و در بين پيروان تمام اديان روز به روز گرفته و با استفاده و به كارگيري تسهيلات جديد گسترش خارق العادهاي يافته است .
گردشگری
گردشگری پدیده قرن بیستم است ونمیتوان آنرا نادیده گرفت،بلکه باید به عنوان پدیده ای که وجود دارد(خوب یابد)به آن نگریست.همه ساله میلیونها نفر به سفر میروند وکسی نمیتواند آنها را از سفر باز دارد.آنها خواهند آمد،پس بگذارید از این حرکت به عنوان منبعی برای توسعه استفاده شود(کاظمی،مهدی،3:1385).
بسیاری از نویسندگان گردشگری را یک فرصت منحصر بفرد اقتصادی میدانند(ارباسلی3:2000،سینکلر واستبلر4:1994)گردشگری در عصر حاضر به عنوان صنعت بدون دود،توانمندیها وطرفداران بسیاری دارد.رشد قابل توجه وچشمگیر گردشگری در پنجاه سال گذشته نشان دهنده اهمیت فراوان اقتصادی واجتماعی این پدیده است.(همان ص4)
صنعت مسافرت وجهانگردی به عنوان بزرگترین ومتنوع ترنی صنعت دنیا به حساب می آید.
بسیاری از کشورها این صنعت پویا را به عنوان منبع اصلی درآمد،اشتغال زایی،رشد بخش خصوصی وتوسعه ساختار زیربنایی میدانند(چاک،وای،گی 1382 ص19)
در قرن بیست ویکم گسترش وپیشرفت فناوری موجب خواهد شد که وقت انسان بیش از پیش آزاد گردد وثروتش افزون شود وزمان بیشتری را صرف اوقات فراغت خود نماید.در واقع نیمه دوم قرن بیستم را باید عصر صنعت گردشگری نام نهاد.(پاپلی یزدی،محمد حسین6:1385)
تعریف واصطلاحات
واژه((توریسم))از دوبخش ترکیب یافته است: ((تور)) tour به معنای سفر،گشت،مسافرت،سیاحت و((ایسم))ism پسوندی که اشاره به مکتب یا اندیشه ای فلسفی،مذهبی،ی،ادبی وغیره دارد.بنابراین توریسم یعنی مکتبی که پایه فکری آن سیاحت وگردشگری است.در فرهنگ لغات فارسی،گردشگری را چنین تعریف کرده اند:در اقطار عالم سفر کردن وشناخت،مسافرت برای تفریح وسرگرمی وسفری که در آن مسافر به مقصدی میرود وسپس به محل ست خود باز میگردد.
همچنین لازم به ذکر است که پیدایش جهانگردی با مفهوم امروزی آن ناشی از تحولات قرن نوزدهم است که انقلاب صنعتی موجب اختراع وسایل رفاهی بسیاری گشت ودر نتیجه زندگی طاقت فرسا شد.از اینرو نیاز مردم به استراحت ومرخصی وپیدایش وسایل مسافرتی راحت وسریع مانند هواپیما،کشتی،قطار واتومبیل موجبات توسعه جهانگردی را بیش از پیش فراهم آورد.(همان:31)
معیارهای گردشگری
گردشگری با انگیزه های متفاوتی صورت میگیرد ومعیارهای متفاوتی در انتخاب آنها دخیل هستند از جمله:
معیارهای زمان،فصل،مکان،انگیزه،وسایل حمل ونقل،نوع ومحل اقامت،سازماندهی سفر.
بطور مثال در معیارزمان گردشگری به شکل کوتاه مدت،میان مدت،دراز مدت مطرح میشود ودر قالب آن میتوان معیار فصل را نیز مطرح کرد وبه انواع فعالیتهای گردشگری در فصول مختلف اشاره کرد،مثل توریسم زمستانی یا توریسم تابستانی.
در معیار مکان فعالیتها در حوزه های متفات صورت میگیرد مثل حوزه داخلی یا خارجی ودر معیار انگیزه میتوان انگیزه های متفاوتی مثل زیارتی،ورزشی،درمانی و را دخیل دانست.
برای وسایل نقلیه انتخاب نوع آن،انتخاب محل اقامت(از نظر کمی وکیفی)وسازماندهی سفر که گروهی یا انفرادی صورت بگیرد همه را میتوان از معیارهای گردشگری برشمرد.
وانس اسمیت از شش گونه گردشگری به صورت زیر نام میبرد.
1-گردشگری قومی.
2- گردشگری هنری.
3- گردشگری تاریخی.
4- گردشگری طبیعت گرا
5- گردشگری تفریحی
6-گردشگری کاری
گونه شناسی
گردشگری شهری در چهار چوب یک الگوی فضایی گونه های متفاوتی دارد که بربنیان جاذبه های موجود در شهر،رویدادها وانگیزه های گردشگری استوار است.جذب گونه های مختلف گردشگر در شهر ها وابسته به ارائه کیفیت بالای محصول گردشگری است که میتواند پیامدهای اقتصادی بسیاری برای شهر وپویایی اقتصاد آن همراه داشته باشد.گونه شناسی گردشگری در چهار چوبی از عرضه وتقاضا وابسته به محصول گردشگری به عنوان عرضه است:شکل4-2 بیانگر گونه شناسی گردشگری بر بنیان عرضه وتقاضای گردشگری شهری است.
تنگناهای گردشگری شهری
زمانیکه تعداد بازدیدکنندگان بیش از توان طبیعی جذب شهر فراتر رود آثار منفی آلودگی،تراکم و. به بار می آورد.به ویژه در شهرهایی که فاقد زیربناهای سالم وپیشرفته هستند،سلامتی وپاکی هوا را که از مهمترین میراث های شهری هستند.به سرعت مصرف و ویران میسازد.فشار مفرط ناشی از فعالیتهای گردشگری دسترسی آسان به مرکز شهر را به حد اقل میرساند.به علاوه شلوغی وازدحام خودروهای مسافران وگردشگران برای دیدن مراکز تاریخی،دیدنی که اکثراً در مرکز شهرها قرار دارند فشردگی ترافیکی را موجب میشود واین امر دسترسی به مرکز شهر را مشکل وحتی ناممکن میسازد.(محلاتی صلاح الدین20:1381)
مقدمه
این شهر سرزمین کهن وخاستگاه تمدن های دیرپا ودرخشانی است که براساس کاوش ها ویافته های باستان شناسی،نشانگر یکی از قدیمی ترین مراحل یکجا نشینی وکشاورزی در هزاره های هفتم وهشتم پیش از میلاد در فلات ایران وبرخورداری ساکنان آن از صنایع اولیه ونظام اجتماعی است.قزوین را در نوشته های اروپاییان،شهر قدیمی"آرساس" یا" آرساسیا" ودر تاریخ یونان شهر قدیمی"راژیا" نامیده اند.استقرار اقوام کاسپی در این سرزمین موجب نامیده شدن شهر ودریای شمالی آن یعنیمازندران بهع کاسپین شده ودر نقشه های جغرافیایی قدیم،به نام"بحرالقزوین" ثبت گردیده است.این شهر کهن از دوره ی ساسانی به خاطر موقعیتویژه اش پذیرای نظامیان وجنگاوران سلحشور هم شد واز قلعه وبرج بارویی مستحکم برخوردار گشت.در سده های نخست ورود اسلام به ایرن،این شهر را باب الجنه یا دروازه بهست می خواندند وبه گواهی سفر نامه نویسان وشهر نامه نگاران همواره شهری آباد،پرجمعیت وتاثیر گذار در فرهنگ ،ت ومذهب کشور بوده است.نبردهای سلجوقیان وخوارزمشاهیان با اسماعلیان الموت،پایداری قزوینیان در مقام هجوم سپاه خوانخوار مغول،انتخاب قزوین به عنوان پایتخت امپراتوری قدرتمند صفوی،حماسه پر شکوه مردم این شهر در سرکوبی فتنه اشرف افغان، همگامی با مجاهدان آزادیخواه مشروطه وحضور گسترده وحضورگسترده در انقلاب اسلامی ودفاع مقدس صفحات زرینی از این تاریخ پر افتخاراست.
شهر قزوین توسط سازمان اسکان بشر ملل متحد(UN-HABITAT) به عنوان شهر نمونه توسعه پایداری شهری بر اساس گردشگری انتخاب شده ومیزبان گردشگران عزیزی است که درآینه آن تاریخ شکوهمند کشور پهناورمان ایران را می نگرند.
امیدواریم با دیدار از زیارتگاه ها،مساجد،کلیساها،آن انبارها،مدارس،بازارها وسراها،آرامگاه ها ومقابر،خانه های قدیمی،بناها وعمارت ها،باغ ها وبوستان هاو. این شهر وتهیه سوغات از صنایع دستی هنرمندانش،قزوین را همواره به خاطر سپرده وبه دوستان وآشنایان برای گردشگری معرفی فرمایید.
دروازه ها
ساختار شهر،قزوین را از دیرباز دارای دروازه های داخلی وبیرونی کرده واز این جهت در ایران کم نظیر بوده است.در نیمه قرن سوم هجری 7 دروازه امکان ورود به شهر را فراهم می ساخت،در دوره قاجار 9 دروازه گرداگرد قزوین وجود داشتند که با حصار پیرامون شهر به یکدیگر می پیوستند وعبارت بودند از:1- پنبه ریسه 2- راه کوشک3- شیخ آباد 4- رشت 5- مغلاوک 6- خندقبار 7- شهزاده حسین8- مصلی9- تهران. اکنون از میان آن بناهای با شکوه تنها دو دروازه تهران وراه کوشک باقی مانده اند.
گردشگری ,های ,شهر ,سفر ,قزوین ,صورت ,به عنوان ,گردشگری در ,است که ,شهر را ,این شهر ,گونه شناسی گردشگری
درباره این سایت